จังหวัดลำปางเป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ในภาคเหนือตอนบน สภาพภูมิประเทศเป็นขุนเขาทอดยาวจากเหนือจรดใต้ ตอนกลางของจังหวัดเป็นแอ่งที่ราบลุ่มลำน้ำวัง เป็นที่ตั้งของเวียงเล็กเวียงน้อย ทับซ้อนกันกว่า 1,300 ปีแล้ว หรือเกิดร่วมยุคร่วมสมัยกับเมืองหริภุญไชย หรือจังหวัดลำพูน ในยุคปัจจุบัน จากสภาพภูมิประเทศ ของจังหวัด ประกอบกับเป็นเมืองเก่าแก่มาร่วม 1,300 ปี จึงทำให้จังหวัดลำปางเป็นจังหวัดที่มีแหล่งท่องเที่ยวมากมาย ให้นักท่องเที่ยวได้มาศึกษาหาความรู้ และมา พักผ่อนหย่อนใจ ทั้งแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ และแหล่งท่องเที่ยวทางด้าน โบราณสถาน โบราณวัตถุ โดยแหล่งท่องเที่ยวทาง ธรรมชาติจะมีทั้งป่าไม้ ขอบเขตอุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน อุทยานแห่งชาติดอยขุนตาล ที่ยังคงมีความอุดมสมบูรณ์ เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่สำคัญ ที่รักษาระบบนิเวศวิทยา และหล่อเลี้ยงชีวิตความเป็นอยู่ของชาวจังหวัดลำปาง มาตราบเท่าทุกวันนี้ มีถ้ำ น้ำตก น้ำพุร้อนและขุนเขา ที่ยืนตระหง่านรอให้ นักท่องเที่ยวได้เข้ามา ศึกษาและเยี่ยมชม ในส่วนของแหล่งท่องเที่ยว ทางด้านโบราณสถาน และโบราณวัตถุจังหวัดลำปาง มีหลายแห่งซึ่งหลากหลาย โดยแต่ละแห่งจะแสดง ถึงประวัติศาสตร์และความเป็นอยู่ ของชาวจังหวัด ลำปางในแต่ละยุค แต่ละสมัย ทั้งวิถีชีวิตขนบธรรมเนียมประเพณี ตลอดจน ศิลปวัฒนธรรมที่สืบทอด กันมายาวนานจนถึงปัจจุบัน เช่นวัดพระธาตุ ลำปางหลวง วัดไหล่หิน และวัดที่มีการผสมผสานของศิลปะแบบล้านนา กับสถาปัตยกรรม ของพม่าจนได้ชื่อว่าเป็นดินแดนที่มีวัด และอาคารบ้านเรือน ตามแบบสถาปัตยกรรมพม่ามากที่สุดในประเทศไทย เป็นต้น
นอกจากนี้จังหวัดลำปางยังคงความเป็นเอกลักษณ์ที่โดดเด่น โดยนำรถม้า เป็นพาหนะในการรับส่งผู้โดยสารมากว่า 80 ปีแล้ว ปัจจุบันยังคงใช้เป็นพาหนะ ให้บริการนำนักท่องเที่ยวนั่งเยี่ยมชมสถานที่สำคัญของจังหวัดลำปาง ในบรรยากาศย้อนยุคที่หลงเหลือ มาตราบเท่าทุกวันนี้.
อำเภอเมือง
วัดพระแก้วดอนเต้าสุชาดาราม
ตั้งอยู่ที่ ถนนสุชาดา ตำบลเวียงเหนือ เป็นวัดเก่าแก่และสวยงาม มีอายุนับพันปี เคยเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร (พระแก้วมรกต) ตั้งแต่ ปี พ.ศ. 1979 เป็นเวลานานถึง 32 ป ีเหตุที่วัดนี้ได้ชื่อว่าวัดพระแก้วดอนเต้า มีตำนานกล่าวว่า พระมหาเถระแห่งวัดนี้ได้พบ แก้วมรกตในแตงโม (ภาษาเหนือเรียกว่า หมากเต้า) และนำมาแกะสลักเป็นพระพุทธรูป แต่ต่อมาได้อัญเชิญไปประดิษฐานที่วัดพระธาตุลำปางหลวง จนถึงปัจจุบัน ปูชนียสถานที่สำคัญในวัด พระแก้วดอนเต้า ได้แก่ องค์พระบรมธาตุของดอนเต้า พระเจดีย์องค์ใหญ่ ซึ่งบรรจุพระเกศาธาตุ ของพระพุทธเจ้า
วิหารหลวงที่ประดิษฐานพระพุทธไสยาสน์ที่มีอายุเก่าแก่พอ ๆ กับวัดนี้ นอกจากนี้ยังมีวิหารหลวง ที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัย วิหารพระเจ้าทองทิพย์สร้างศิลปะสมัยเชียงแสน มณฑปหรือพญาธาตุศิลปะแบบพม่า วิหารลายคำสุชาดารามฝีมือช่างเชียงแสน ภายในมีจิตรกรรม ฝาผนังโดยมีลวดลายทอง ประดับตามส่วนต่าง ๆ งดงาม เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปเชียงแสน และยังมีพิพิธภัณฑสถานแห่งล้านนา อันเป็นแหล่งรวบรวมศิลปวัตถุแบบล้านนาเช่น สัตตภัณฑ์ เครื่องถ้วย กระเบื้องพระพุทธรูป เป็นต้น
การเดินทาง ข้ามสะพานรัษฎาภิเษกแล้วเลี้ยวขวาไปตามถนนพระแก้วประมาณ 1 กิโลเมตร จะเห็นยอดพระธาตุเด่นอยู่บนเนิน
วัดพระเจดีย์ซาวหลัง
วัดพระเจดีย์ซาวหลัง ตั้งอยู่ที่ตำบลต้นธงชัย ห่างจากตัวเมือง 1.5 กิโลเมตร ตามถนนสาายลำปาง แจ้ห่ม คำว่า "ซาว" แปลว่า ยี่สิบ คำว่า "หลัง" แปลว่า องค์ ฉะนั้น วัดเจดีย์ซาวหลัง จึงแปล ได้ว่า วัดที่มีเจดีย์ 20 องค์ จากหลักฐานการขุดพบพระเครื่องสมัย หริภุญไชยที่องค์พระเจดีย์ ทำให้ สันนิษฐานได้ว่าวัดนี้ สร้างมานานกว่าพันปี
จุดเด่นของวัด
คือองค์พระธาตุซาวที่มีศิลปะล้านนาผสมศิลปะพม่าเชื่อกันว่าหากใครนับได้ครบ 20 องค์ ถือว่า เป็นคน มีบุญ ข้างหมู่พระเจดีย์มีวิหารเก่าแก่หลังเล็กประดิษฐานพระพุทธรูปสำริดปางสมาธิศิลปะ เชียงแสน ชาวบ้านเรียกว่า พระพุทธรูปทันใจ พระอุโบสถหลังใหญ่ซึ่งประดิษฐานพระประธาน เป็นพระพุทธรูป ปางมารวิชัยที่มีพุทธลักษณะงดงามบานประตูทั้งสามเป็นของโบราณ เขียนลวดลายรดน้ำละเอียด สวยงาม เสาซุ้มประตูหน้าต่างประดับลวดลายกระจกสีเป็นลักษณะ ศิลปะสมัยใหม่ และที่ศาลาการเปรียญ เรือนไม้ชั้นเดียว ด้านหลังพระอุโบสถเป็นพิพิธภัณฑ์สถาน เขลางค์นครแสดงโบราณวัตถุที่ชาวบ้านนำมาถวาย เมื่อปี พ.ศ.2526 ชาวบ้านได้ขุดพบ พระพุทธรูปทองคำบริสุทธิ์หนัก 100 บาทสลึง มามอบให้แก่ทางวัด ซึ่งพระพุทธรูปองค์นี้ชื่อว่า พระแสนแช่ทองคำ เป็นพระพุทธรูป ปางมารวิชัย ศิลปะสมัยล้านนา อายุราวพุทธศตวรรษที่ 21 ขนาดหน้าตักกว้าง 9 นิ้วครึ่ง สูง 15 นิ้ว เป็นพระพุทธรูป ทองคำองค์แรกที่ขึ้นทะเบียนเป็น โบราณวัตถุแห่งชาติ
ชมเมืองบนรถม้า
นับเป็นเวลาย้อนหลังไปช่วง 80 ปีที่แล้ว สมัยของเจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิตซึ่งตรงกับสมัยรัชกาล ที่ 5 การคมนาคมขนส่งทางรถยนต์ยังพัฒนาไม่ถึงนครลำปาง รถม้าเป็นพาหนะชนิดเดียว ที่ได้รับความ นิยมในการเดินทางสูงสุดและสามารถใช้บรรทุกของหรือสินค้า รถม้าคันแรกได้ถูกซื้อมาจากกรุงเทพฯ ขณะนั้นทางกรุงเทพฯ มีรถยนต์ใช้มากขึ้น บทบาทของรถม้าลากในกรุงเทพฯ จึงลดลงรถม้าจึงได้ถูกนำมาใช้ที่นครลำปาง และยังได้กระจายไปสู่เมืองหลักของภาคต่างๆ ได้แก่ นครราชสีมาของอีสาน นครศรีธรรมราชของภาคใต้ นครเชียงใหม่ เมืองเชียงราย เมืองแพร่ เมืองน่าน เมืองแม่ฮ่องสอน ของทางภาคเหนือแต่ด้วยเหตุใดไม่ปรากฏผู้ประกอบการรถม้าในเมืองดังกล่าวจึงเลิกกิจการไป คงเหลือแต่เฉพาะจังหวัดลำปางแห่งเดียว ที่ยังคงใช้รถม้าอยู่ตราบ จนกระทั่งวันนี้
ทุกวันนี้มีรถม้าเหลืออยู่ไว้เพื่อการบริการนักท่องเที่ยวทางจังหวัดได้จัดเส้นทางสำหรับรถม้า โดย เฉพาะเลาะเลียบแม่น้ำวังโดยสมาคมรถม้าลำปางกำหนดค่าโดยสารแน่นอนไว้ 3 อัตรา คือ รอบเมือง เล็ก 150 บาท (25-30 นาที) รอบเมืองกลาง 200-300 บาท (45 นาที-1 ชั่วโมง) รอบเมืองใหญ่ 500 บาท (1.30 - 2 ชั่วโมง) หรือเช่าชั่วโมงละ 300 บาท คิวจอดรถม้าอยู่ที่หน้า ศาลากลางหลังเก่า บริการระหว่างเวลา 05.00-20.00 น. ส่วนบริเวณหน้าโรงแรมทิพย์ช้างลำปาง โรงแรมเวียงลคอร และโรงแรมลำปางเวียงทอง บริการระหว่างเวลา 05.00-21.00 น.
เส้นทางรอบเมืองเล็ก
ขึ้นที่ศาลากลางเก่ารถจะเลี้ยวซ้ายตรงสามแยกเข้าถนนทิพย์ช้าง สองฟากถนนมีร้านค้า ที่เป็นตึก แถวเก่าๆ ให้ชมก่อนจะเลี้ยวซ้ายที่สามแยกการไฟฟ้าฯจะเห็นแม่น้ำวังไหลขนาน ไปกับถนนทาง ด้านขวาผ่านห้าแยกหอนาฬิกา ซึ่งเปรียบเสมือนจุดศูนย์กลางของเมือง นักท่องเที่ยว มักถ่ายภาพ คู่กับรถม้าเป็นที่ระลึกกันที่จุดนี้ จากนั้นรถม้าจะพาเข้าถนนบุญวาทย์ อันเป็นย่านใจกลางธุรกิจการค้า ตึกแถวสองฟากเป็นสิ่งก่อสร้างสมัยใหม่ และมาสิ้นสุดตรงจุดเดิม ใช้เวลา ประมาณ 25 - 40 นาที
เส้นทางรอบเมืองใหญ่
ขึ้นที่ศาลากลางเก่าเป็นเส้นทางเดียวกับเส้นทางรถม้ารอบเมืองเล็กไปจนถึง สามแยกการ ไฟฟ้าฯ แต่ไม่เลี้ยวซ้ายไปหอนาฬิกาจะตรงไปตามถนนวังขวาเลียบแม่น้ำวัง ผ่านบ้านไม้เก่า ชื่อบ้านบะเก่า ทางด้านซ้ายมือ ผ่านสวนธารณะเขลางค์นคร เลี้ยวซ้ายข้างสวนมาผ่านย่านตลาด อัศวิน ซึ่งเป็นแหล่ง บันเทิงยามค่ำคืนที่คึกคักบนถนนท่าคร่าวน้อยผ่านห้าแยกหอนาฬิกา เข้าถนน บุญวาทย์ และถ้าใช้เวลานาน จะไปที่หลวงพ่อเกษมและวัดเจดีย์ซาว สิ้นสุดทางที่จุดเดิมใช้เวลาประมาณ 1 - 2 ชั่วโมง
อำเภอเกาะคา
วัดพระธาตุลำปางหลวง
เป็นวัดคู่บ้านคู่เมืองลำปางมาแต่โบราณ ตามตำนานกล่าวว่ามีมาตั้งแต่สมัยพระนางจามเทวี ในราวพุทธศตวรรษที่ 20 ตอนปลาย มีความสวยงามและอลังการด้วยศิลปะสถาปัตยกรรม ที่สร้างขึ้น ในแนวกำแพงใหญ่ที่ทอดยาวกั้นทุกอย่าง ไว้ในบริเวณวัด ส่วนบันไดด้านหน้าเป็นนาค สองชั้น หัวนาคชั้นแรกเป็นมังกรคล้ายนาค ตามคตินิยม ทางเหนือ ชั้นที่สองเป็นหัวนาคหัวเดียว เดินขึ้นไปตามบันไดนาคจนถึงประตูซุ้มโค้งหรือประตูโขง ที่ส่วนบนมีลายปูนปั้นเป็นกรองวิมาน มีนาคและหงส์ตามชั้นต่าง ๆ จนถึงยอดดูสวยงามยิ่ง ข้างบน ด้านหน้าจะเป็นพระวิหารหลวง เป็นวิหาร เปิดโล่งขนาดใหญ่ เป็นวัดไม้ที่สมบูรณ์ที่สุดแห่งหนึ่งของไทย งดงามด้วยสถาปัตยกรรม เก่าแก่ มากมายได้แก่พระธาตุลำปางหลวง, วิหารหลวง, วิหารพระพุทธ, ซุ้มพระบาท, กุฏิพระแก้ว, วิหารพระเจ้าศิลา และพิพิธภัณฑ์ ภายในบริเวณวัด
พระเจ้าล้านทอง อยู่ในวิหารหลวง มีกู่สีทองซึ่งบรรจุพระเจ้าล้านทอง เป็นประธานของพระวิหาร หลังพระวิหารหลวง เป็นเจดีย์ประธานทรงกลมแบบลานนาไทย บนฐานสูงมีกำแพงแก้ว ลูกกรง สำริดยอดดอกบัวล้อมเป็นรูปจัตุรัส ส่วนองค์เจดีย์นั้นบุด้วยแผ่นทองแดงปิดทอง ทางเหนือ เรียกว่า ทองจังโก ตามแผ่นโลหะเหล่่านี้มีลายสลักคนเป็นลวดลายแบบต่าง ๆ เกือบไม่เหมือน กันสักแผ่น เดียว ท่านใดที่มีราศีเกิดกับปีฉลู (ปีวัว) อย่าลืมนำวัวมานมัสการพระธาตุเพื่อ สะเดาะเคราะห์ และขอโชคลาภ
วิหารพระพุทธ ไม่ปรากฏว่าสร้างเมื่อใด และใครเป็นผู้สร้างแต่ประมาณอายุไม่ต่ำกว่า 700 ปี เดิมเป็นวิหารเปิดโล่งหน้าบันไดเป็นลายดอกไม้ติดกระจกสี ภายในประดิษฐานพระพุทธรูป ปางมาร วิชัยขนาดใหญ่เต็มอาคาร ก่ออิฐถือปูน ศิลปะเชียงแสนและยังปรากกเงาพระธาตุในวิหารอีกด้วย เมื่อหันหน้าเข้าวิหารหลวง ด้านขวามือ คือ วิหารน้ำแต้ม หรือวิหารภาพเขียนสี ("แต้ม" แปลว่า ภาพเขียน) สร้างเมื่อ พ.ศ. 2044 เป็นวิหารเปิดโล่งที่เก่าแก่ที่สุดอีกหนึ่งทางภาคเหนือภายใน เป็้นรูปแบบของถาปัตยกรรมไทยที่งดงาม ไม่มีฝ้าเพดานกำแพงด้านพระประธานเขียนภาพลาย ทองบนพื้นรักแดง มีภาพจิตรกรรมศิลปะล้านนาบนแผงไม้คอสอง ที่กล่าวกันว่าเก่าแก่ที่สุดและ หลงเหลือเพียง แห่งเดียว ในเมืองไทย อายุราวพุทธศตวรรษที่ 21ลงมา แต่ปัจจุบันภาพเขียน ลบเลือนไปมากและประดิษฐาน พระพุทธรูปสัมริดปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง 1.25 เมตร สูง 1.25 เมตร
ซุ้มพระบาท สร้างครอบพระพุทธบาทไว้ ฐานก่อขึ้นเป็นชั้นคล้ายฐานเจดีย์ สร้างเมื่อ พ.ศ.1992 ภายในมองเห็นแสงหักเหปรากฏเป็นเงาพระธาตุและพระวิหารในด้านมุมกลับ แต่มีข้อห้ามไม่ให้
ผู้หญิงขึ้น
กุฏิพระแก้ว เป็นที่ประดิษฐานพระแก้วมรกต ไม่ปรากฏว่าใครเป็นผู้สร้างและสร้างเมื่อใด แต่ประมาณอายุไม่ต่ำกว่า 400 ปีมาแล้ว
วิหารพระเจ้าศิลา เป็นที่ประดิษฐานพระเจ้าศิลาซึ่งเป้นพระพุทธรูปที่เก่าแก่ที่สุดในกรุงละโว
เมื่อ พ.ศ.1275 พระบิดาของพระนางจามเทวีมอบให้ประดิษฐานไว้ ณ ที่นี่
พิพิธภัณฑ์ รวบรวมศิลปวัตถุจากที่ต่างๆ ที่หาชมได้ยาก เช่น สังเค็ต ธรรมาสน์ คานหาบ
ตู้พระไตรปิฎก เป็นต้น นอกจากนี้วัดพระธาตุลำปางหลวงยังเป้นที่ประดิษฐาน พระแก้วดอนเต้า
(พระแก้วมรกต) พระพุทธรูปคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดลำปาง เป็นพระพุทธรูปปางสมาธิ ศิลปะล้านนา สลักด้วยหยกสีเขียว ทุกปีจะมีงานนมัสการพระแก้วดอนเต้าในวันเพ็ญเดือน 12 นักท่องเที่ยว สามารถเข้าชมวัดพระธาตุลำปางหลวงได้ระหว่างเวลา 07.30-17.00 น.
การเดินทาง การเดินทาง วัดพระธาตุลำปางหลวงตั้งอยู่ที่ ตำบลลำปางหลวง ห่างจากตังเมืองลำปาง
ประมาณ 18 กิโเมตร ตามทางหลวงสายลำปาง-เถิน ถึงหลักกิโลเมตรที่ 586 เลี้ยว เข้าไปจนถึง ที่ว่าการอำเภอเกาะคา จากนั้นเลี้ยวขวาเข้าไปอีก 2 กิโลเมตร ถึงทางแยก
เข้าอีก 1 กิโลเมตร หากเดินทางโดยรถโดยสารประจำทางสามารถใช้บริการรถโดยสาร
ถนนรอบเวียงใกล้ตลาดออมสิน
อำเภองาว
อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไท
มีเนื้อที่ประมาณ 758,750 ไร่ ลักษณะเป็นภูเขาสลับซับซ้อนปกคลุมด้วยผืนป่าสงวนแห่งชาติ 9 แห่งในอำเภอต่างๆ จุดสูงสุดอยู่ที่ ดอยแม่ขวัญซึ่งมีความสูงจากระดับน้ำทะเลปานกลางประมาณ 1,253 เมตร พื้นที่อุทยานแห่งชาตินี้ยังเป็นทางน้ำไหลลงทางด้านตะวันตกไหลลงสู่แม่น้ำยมที่ทาง
ตอนเหนือของอำเภอสองจังหวัดแพร่
อุทยานแห่งชาติถ้ำผาไทเป็นถ้ำขนาดใหญ่ มีบันได 283 ขั้นก่อนเข้าถ้ำ มีอุณหภูมิเฉลี่ย ประมาณ26 องศาเซลเซียสอากาศเย็นที่สุดอยู่ในเดือนมกราคมฝน จะตกหนักในเดือนพฤษภาคม - ตุลาคม พบนกจำนวนมากกว่า 50 ชนิด เช่น นกปีกลายสก๊อต นกเขาเขียว นกเขาเปล้าธรรมดา นกเขาเปล้าหางเข็มทางภาคเหนือ เหยี่ยวขาว ฯลฯ มีแมลงหลากชนิด เช่น ผีเสื้อกลางวัน ด้วงหนวดยาว กว่างดาว ด้วงดิน เป็นต้น แหล่งท่องเที่ยวที่น่าสนใจในอุทยานฯ ถ้ำผาไท สันนิษฐานว่าถูกค้นพบโดยพรานป่าล่าสัตว์ หรือจากการสำรวจเส้นทางหลวงแผ่นดิน ภายในถ้ำ เป็นโถงขนาดใหญ่ที่เกิดจากภูเขาหินปูน อายุไม่น้อยกว่าเก้าล้านปียาวลึกจากปากถ้ำ เข้าไป ประมาณ 1,150 เมตร ตลอดเส้นทางอุทยานฯ ได้ติดตั้งไฟให้สว่างเพื่อสะดวกสำหรับเดินชม หินงอกหินย้อยที่มีอยู่มากมายในถ้ำ และมีพระพุทธรูปองค์ใหญ่ภายในถ้ำ พระบาทสมเด็จ พระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 7 เคยเสด็จประพาสเมื่อ พ.ศ. 2469 ดังปรากฏหลักฐานพระปรมาภิไธย ย่อปปร.ภายในถ้ำค้างคาวจำนวนมากได้อาศัยอยู่บริเวณใกล้เคียงมีถ้ำโจรและถ้ำเสือที่มีประวัติเก่าแก่สามารถเดินถึงได้จากถ้ำผาไท
การเดินทาง ถ้ำผาไทตั้งอยู่บนทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 1 เป็นเส้นทางจากตัวลำปาง-เชียงราย อยู่บริเวณหลักกิโลเมตรที่ 665 ห่างจากตัวจังหวัดลำปางมาทางจังหวัดพะเยา ประมาณ 65 กิโลเมตร หรือจะเดินทางโดยใช้เส้นทางสาย แพร่-งาว-เชียงราย ก่อนถึงอำเภองาว แยกซ้ายเข้าสู่จังหวัดลำปางประมาณ 15 กิโลเมตรถึงที่ทำการอุทยานฯ
อำเภอแจ้ห่ม
อนุสาวรีย์เจ้าพ่อพญาคำลือ
เป็นที่ประดิษฐสถาน อนุสาวรีย์เจ้าพ่อพญาคำลือ ซึ่งเป็นอุปราชใหญ่ได้ครองเมืองวิเชตนคร ตั้งแต่ปี พ.ศ. 1897 และเป็นสถานที่ สักการะกราบไหว้ของคนในพื้นที่และนักท่องเที่ยวอื่นๆ ที่ได้มาแวะเยี่ยมเยือน อำเภอแจ้ห่ม ถ้าได้เข้ามาเมืองแจ้ห่มแล้วจะได้เข้ามาสักการะเจ้าพ่อพญาคำลือ
วัดพระบาทปู่ผาแดง
ตั้งอยู่บริเวณหมู่ที่ 7 บ้านทุ่งทอง วัดได้ตั้งอยู่ในป่า หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า ดอยปู่ยักษ์ หรือดอยพระบาทปู่ผาแดง ซึ่งสถานที่ ดังกล่าวได้มีพระพุทธบาทของสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้จารึกไว้บนแผ่นหินขนาดใหญ่ และบริเวณวัดแห่งนี้ ได้มีถ้ำ อยู่หลายแห่ง เช่น ถ้ำผาสวรรค์ ปล่องลมมหัศจรรย์ มีลายหินงามเตาหินปูนแบบโบราณ และบริเวณเดียวกันนั้นจะมีเมืองโบราณที่ชื่อว่าเมืองวิเชตนคร อยู่บริเวณใกล้เคียง ซึ่งปัจจุบันนี้ ทางคณะสงฆ์ และประชาชนชาวอำเภอแจ้ห่มได้ร่วมกันก่อสร้าง ปรับปรุงบริเวณใกล้เคียงเพื่อให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวในอนาคตอันใกล้นี้
วัดดงนั่งชัยคีรี
ตั้งอยู่หมู่ที่ 9 บ้านปงคอบ วัดแห่งนี้ ราษฎรได้ร่วมใจกัน พัฒนาบริเวณรอบ ๆ วัด ให้คงรักษาเป็นป่าเขียวขจี ให้ประชาชนได้พักผ่อนหย่อนใจ และได้รับรางวัลป่าเขียวขจี ในระดับจังหวัดเมื่อปี 2542
อำเภอเถิน
อุทยานแห่งชาติแม่วะ
ประกาศจัดตั้งเมื่อวันที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ.2543 เป็นต้นกำเนิดของน้ำตกแม่วะมีพื้นที่ 368,125 ไร่ หรือ 589 ตารางกิโลเมตร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลต่างๆ ในอ.เถิน อ.แม่พริก จ.ลำปาง อ.สามเงา อ.บ้านตาก จ.ตาก ภูมิประเทศเป็นเทือกเขาสูงติดต่อกัน โดยมีดอยตาจี่เป็นยอดเขา สูงสุด มี ความสูงประมาณ 1,027 เมตร จากระดับน้ำทะเล สภาพป่าแตกต่างกันไปตามระดับ ความสูงของพื้นที่เป็นป่าเบญจพรรณ ป่าเต็งรัง ป่าสนเขาและดิบแล้ง ลักษณะสัณฐานของ เทือกเขาในอุทยานจะเป็นที่ราบเป็นแนวไปตามสันเขา มีต้นไม้ขนาดใหญ่และพืชสมุนไพร อุดมสมบูรณ์ รวมทั้งกล้วยไม้และดอกไม้นานาชนิดที่นี่ยังมีความหลากหลายทางกายภาพทั้งชนิดของดิน และสภาพป่าทำให้พืชและสัตว์ต่างๆ อาศัยอยู่หลายชนิดแต่ที่น่าสนใจ คือกิ้งก่าบิน ี่ปัจจุบันจะพบเห็นได้ยาก แต่ยังพบเห็นได้ในอุทยานแห่งชาติแม่วะในระหว่าง เดือนสิงหาคม ถึง พฤศจิกายน จะเป็นช่วงที่ป่างามมากที่สุด เต็มไปด้วยสีสันของดอกไม้ป่า ยอดเขา จะมีหมอกปกคลุม น้ำตกและลำห้วยจะมีน้ำไหลแรงนักท่องเที่ยวนิยมมาผักผ่อน ในช่วงเดือนนี้ ที่พักและสิ่งอำนวย ความสะดวก มีบริการบ้านพักและสถานที่กางเต็นท์ไว้บริการสำหรับนักท่องเที่ยว
การเดินทาง จากลำปางมาตามทางหลวงหมายเลข 1 เลยอำเภอเถินมาประมาณ 17 กม. ถึงหลัก กม. ที่ 498-497 จะมีทางแยกขวามือข้างโรงเรียนแม่วะวิทยาเข้าไป 5 กม. ที่ทางแยกซ้ายมือ เป็นทางคอนกรีตไปที่ทำการอุทยานแห่งชาติแม่วะ ซึ่งอยู่ใกล้กับอ่างเก็บน้ำของหมู่บ้าน หากเดินทางโดยรถสารประจำทางให้ลงที่ป้อมตำรวจแม่วะ จะมีมอเตอร์ไซต์รับจ้าง เข้ามาที่ อุทยานฯ ราคาไม่เกิน 30 บาท
อำเภอแม่ทะ
หมู่บ้านแกะสลัก (บ้านหลุก)
มีการแกะสลักไม้เป็นงานศิลปหัตถกรรมที่มีมานานและสืบเนื่องมาถึงปัจจุบัน เป็นการ สืบสานวิธี แกะ การใช้มีดและสิ่ว รวมถึงความเชื่อ ความคิด ที่ถ่ายทอดเป็นลวดลายต่างๆ ลงบบผืนไม้ เช่น เครื่องใช้ รูปสัตว์ต่างๆ ด้วยฝีมืออันปราณีตงดงามและรูปแบบที่ทันสมัย แต่ก่อนเป็นการทำโดยใช้เวลาว่างจากการ ทำนา ปัจจุบันการแกะสลักไม้เป็นรูปสัตว์ต่างๆ นี้ ได้รับความนิยมจากนักท่องเที่ยวและได้รับสั่งจองทำออกจำหน่ายเป็นอุตสาหกรรมภายใน หมู่บ้าน ซึ่งทำกันมากที่บ้านหลุก ตำบลนาครัว อำเภอแม่ทะ ห่างจากตัวเมืองลำปางประมาณ 30 กิโลเมตร
อำเภอแม่พริก
ถ้ำน้ำผ่าผางาม
ตั้งอยู่ที่ หมู่ที่ 2 ตำบลพระบาทวังตวง อำเภอแม่พริก จังหวัดลำปาง เป็นถ้ำธรรมชาติที่กว้างขวาง มีความยาว 302 เมตร อากาศปลอดโปร่งถ่ายเทดี มีจุดชมธรรมชาติ และหินงอก หินย้อย รูปร่างแปลกๆ สวยงามที่สุดแห่งหนึ่งระยะทางห่างจากถนนสายเอเซีย 2 ถนน 4 เลน ประมาณ 100 เมตร ขณะนี้ได้รับการปรับปรุงทางเข้าเป็นถนนคอนกรีตทางขึ้นเยี่ยมชมภายในถ้ำ มีบันไดปูนทอดยาวถึงปากถ้ำ บรรยากาศภายในตัวถ้ำสวยงามตามธรรมชาติ , อากาศเย็นสบาย โดยจะมีวัดอยู่บริเวณทาง ขึ้น มีไฟฉายให้บริการ
* หินงอกสีขาวรูปคล้ายเจ้าแม่กวนอิม ที่นักทัศนาจรชอบไปขอโชคลาค
สำหรับนักท่องเที่ยวที่จะเดินทางไป จังหวัดลำปาง , จังหวัดเชียงใหม่จะแวะเยี่ยมชมก็สะดวกมาก เพราะเป็นทางผ่านอยู่แล้ว
อำเภอวังเหนือ
น้ำตกวังแก้ว
เป็นแหล่งท่องเที่ยวหนึ่งในอุทยานแห่งชาติดอยหลวงซึ่งได้รับการประกาศให้เป็นอุทยาน แห่งชาติ เมื่อวันที่ 16 เม.ย. พ.ศ. 2533 ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของจังหวัดพะเยา เชียงราย และลำปาง รวมเนื้อที่ประมาณ 1,170 ตารางกิโลเมตร สภาพภูมิปะเทศเป็นเขาสูงทอดตัว แนวเหนือ-ใต้ ดอยหลวง เป็นยอดเขาที่สูงที่สุด น้ำตกวังแก้ว เป็นน้ำตกที่สวยงามที่สุดของจังหวัดลำปาง มีชั้นน้ำตกประมาณ 110 ชั้น แต่เป็นชั้น ใหญ่ 7-8 ชั้น น้ำตกไหลอยู่ตลอดปี เมื่อขึ้นไปถึงชั้นบนสุดของน้ำตกจะพบ หมู่บ้านชาวเขาเผ่าเย้า ที่บ้านป่าคาหลวงและบ้านส้าน ซึ่งมีทางขึ้นค่อนข้างชัน ที่น้ำตก วังแก้วยังมีเส้นทางเดินศึกษา ธรรมชาติระยะสั้น 1.4 กิโลเมตร นอกจากนี้บริเวณใกล้เคียง ยังมีน้ำตกวังทอง ซึ่งมีลักษณะคล้าย น้ำตกวังแก้ว
ค่าธรรมเนียมเข้าชม เด็ก 10 บาท ผู้ใหญ่ 20 บาท สามารถกางเต็นท์ได้แต่ต้องเตรียม เสบียง ไปเอง
การเดินทาง ใช้เส้นทาง สายลำปาง - แจ้ห่ม - วังเหนือ ระยะทางประมาณ 110 กิโลเมตร มีทางเข้าสู่น้ำตกทั้งสองข้างที่ว่าการอำเภอวังเหนือ จากปากทางเข้าสู่น้ำตกวังแก้ว เป็นระยะทาง ประมาณ 24 กิโลเมตร สภาพถนนเป็นทางลาดยาง ส่วนทางเข้าน้ำตก วังทองจากปากทางใหญ่ ที่เข้ามาจะถึงก่อนน้ำตกวังแก้วประมาณ 9 กิโลเมตร แต่เส้นทางที่เข้าไปค่อนข้าง ลำบากเพราะเป็น ถนน ลูกรัง หากเดินทางโดย รถประจำทาง สามารถโดยสารรถสองแถวสีฟ้าสายลำปาง-วังเหนือ มาลง ที่ว่าการอำเภอและต้อง เช่ารถต่อไปยังน้ำตก
อำเภอสบปราบ
อุทยานแห่งชาติดอยจง
อุทยานแห่งชาติดอยจง มียอดดอยจงเป็นดอยที่สูงสุด เป็นที่ราบกว้างซึ่งมีป่าสนเขา ขึ้นกระจายเป็นกลุ่มๆ และมีหน้าผาเป็นจุดชมทิวทัศน์อยู่หลายแห่ง สามารถชมทิวทัศน์ ได้ทั้งยามดวงอาทิตย์ขึ้นจากขอบฟ้าในยามเช้าและลับขอบฟ้าในยามเย็น นอกจากนี้บนดอยจงยังพบกล้วยไม้จำนวนมาก โดยเฉพาะฟ้ามุ่ยซึ่งมีสีงดงาม แปลกกว่าฟ้ามุ่ยในพื้นที่อื่น โดยจะออกดอกในช่วงเดือนตุลาคม-มกราคม จากสันเขามองลงไปเห็นท้องนากว้างใหญ่ของอำเภอสบปราบ และอำเภอเกาะคา ทางขึ้นกับทางลงเป็นคนละเส้นทางกัน ทางลงจะผ่านสันป่าเกี๊ยะซึ่งมีต้นสนสองใบ และสนสามใบขึ้นอยู่หนาแน่น กว่าบริเวณอื่นเหมาะที่จะ ค้างแรม จากที่ทำการอุทยานแห่งชาติมีเส้นทางเดินขึ้นสู่ยอดดอยจงระยะทางประมาณ 7 กิโลเมตร สภาพทางค่อนข้างชัน ใช้เวลาเดินขึ้นราวครึ่งวัน ผู้สนใจต้องติดต่อ เจ้าหน้าที่ช่วยนำทาง
การเดินทางขึ้นยอดดอยจง ต้องติดต่อเจ้าหน้าที่นำทาง เตรียมเสบียง เต็นท์ถุงนอนและสัมภาระส่วนตัวไปเอง ควรใช้เวลาเดินขึ้น 2 วัน โดยคืนแรก พักที่สันป่าเกี๊ยะ ซึ่งเป็นป่าสนสองใบและสนสามใบ รุ่งเช้าเดินขึ้นยอดดอย คืนที่สองพักแรมบนยอดดอยจง แล้วเตรียม ตัวกลับในช่วงสาย บนสันเขาปกคลุม ไปด้วยป่าก่อสลับต้นสนเป็นระยะพื้นล่างเต็มไปด้วยต้นกระเจียว ที่ออกดอกสีชมพู ในช่วงต้นฤดูฝน ดอกไม้อีกชนิดที่โดดเด่นและทางอุทยานฯ นำไปเป็นสัญลักษณ์ คือ กล้วยไม้ฟ้ามุ่ยซึ่งดอกสีสวยสดกว่าแหล่งอื่นๆ ในประเทศ
ผากาน อยู่ห่างจากยอดดอยจงประมาณ 2 กิโลเมตร เป็นทางดิ่งลงเขาตลอด เป็นเส้นทางที่เหมาะสมสำหรับดูนกเป็นผาหินปูนแหลมคมการปีนขึ้นต้องใช้ความ ระมัดระวัง บนผามองเห็นผืนป่าและทิวเขาทอดตัวยาวทางด้านหลังมองเห็นยอด ดอยจงอยู่สูงกว่าระดับสายตา
จุดชมทิวทัศน์ป่าอาบ บริเวณสองข้างทางถนนสายเถิน-ลี้ ช่วงหลักกิโลเมตร
ที่ 13-26
น้ำตกแม่งาช้าง เป็นน้ำตกขนาดเล็กมีน้ำเฉพาะในช่วงฤดูฝนสูงประมาณ 12 เมตร อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 2 กิโลเมตรในท้องที่ตำบลนายาง อำเภอสบปราบ
น้ำตกตาดปู่หล้า เป็นน้ำตกขนาดเล็ก 2 ชั้น มีน้ำเฉพาะในช่วงฤดูฝน อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยาน ฯ 1 กิโลเมตร ในท้องที่ตำบลนายาง อำเภอสบปราบ
ผาช้าง อยู่ตรงข้ามที่ทำการอุทยานฯ เป็นภูเขาลูกเล็กๆ ริมอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ยอง บนเขามองลงมาเห็นอ่างเก็บน้ำ ที่ทำการอุทยานฯ และทิวเขาสลับซับซ้อนเป็นฉากหลัง
นอกจากนี้ยังมีถ้ำและน้ำตกอื่นๆ ที่เพิ่งจะสำรวจพบแต่ยังไม่ได้พัฒนาเป็นแหล่ง ท่องเที่ยวอย่างเต็มที่ เช่น น้ำตกห้วยค่าง ผายอง ถ้ำห้วยแดง ถ้ำก้นหอย และถ้ำแม่เก่ง
การเดินทาง ที่ทำการอุทยานฯ ตั้งอยู่ในพื้นที่อำเภอสบปราบ จังหวัดลำปาง ตามทางหลวงหมายเลข 1 ประมาณ 54 กิโลเมตร ถึงที่ว่าการอำเภอสบปราบ เลยไปประมาณ 500 เมตร มีทางเลี้ยวซ้ายตรงป้ายนาปราบ (หากมาจากลำปางทางเข้า จะอยู่ทางขวา ระหว่างกิโลเมตรที่ 549-550 เลี้ยวไปตามถนนคอนกรีตราว 7.5 กิโลเมตร จะมีป้ายของอุทยานฯ ให้เลี้ยวซ้ายไปอีก 6 กิโลเมตร ถนนช่วงนี้เป็น ทางลูกรังค่อนข้างสมบุกสมบัน ควรใช้รถขับเคลื่อนสี่ล้อหรือรถปิกอัพ สุดถนนคือที่ทำ การอุทยานฯ ซึ่งตั้งอยู่ใกล้กับอ่างเก็บน้ำห้วยแม่ยอง
อำเภอห้างฉัตร
ศูนย์อนุรักษ์ช้างไทย
ตั้งอยู่ที่บ้านทุ่งเกวียน ต.เวียงตาล อยู่ในความดูแลของฝ่ายอุตสาหกรรมป่าไม้ภาคเหนือองค์การ อุตสาหกรรมป่าไม้ แต่เดิม เป็นศูนย์ฝึกลูกช้างซึ่งเป็นแห่งแรกและแห่งเดียว ในโลก โดยเริ่ม ดำเนินการ มาตั้งแต่ พ.ศ. 2512 เป็นสถานที่เลี้ยงและฝึกลูกช้างเพื่อให้เชื่อฟังคำสั่งและมีความ ชำนาญในการทำไม้ ซื่งในอดีตการทำไม้ในท้องถิ่นภาคเหนือ ส่วนมากเป็นไม้สักซึ่งเป็นที่รู้จักกัน ทั่วไปว่าเป็นไม้ที่มีลวดลาย งดงามและทนทาน มีค่าสูง เป็นสิค้าส่งออกที่ทำรายได้เป็นอันดับหนึ่ง ของประเทศไทย
แต่เดิม เป็นศูนย์ฝึกลูกช้างซึ่งเป็นแห่งแรกและแห่งเดียวในโลก โดยเริ่มดำเนินการ มาตั้งแต่ พ.ศ.2512เป็นสถานที่เลี้ยงและฝึกลูกช้าง เพื่อให้เชื่อฟังคำสั่ง และมีความชำนาญในการ ทำไม้ขณะที่แม่ช้างไปทำงานในป่าและ เนื่องจากมีนโยบาย ปิดป่าซึ่ง ทำให้ช้างต้องว่างงาน ศูนย์ ์ฝึกลูกช้างจึงถูกปรับมาเป็นสถานที่ดูแลช้างแก่และเจ็บป่วยและที่นี่ ยังเป็นสถานที่ตั้งของโรงพยาบาล ช้างด้วย
ฝ่ายอุตสาหกรรมป่าไม้ภาคเหนือ อ.อ.ป.จึงได้ก่อตั้งศูนย์อนุรักษ์ช้างไทยขึ้นเมื่อเดือนมกราคม พ.ศ.2535 ในพื้นที่ 383 ไร่ เลขที่ 28-29 ถ.ลำปาง-เชียงใหม่ ต.เวียงตาล อ.ห้างฉัตร จ.ลำปาง และจัดกิจกรรมเพื่อการท่องเที่ยวได้แก่ การแสดงของช้าง มีบริการนั่งช้างรอบบริเวณซึ่งเป็นสวนป่า
บริการอาหารเครื่องดื่มและร้านขายของที่ระลึก การแสดงของลูกช้างทุกวัน
การแสดงของช้าง
วันละ 3 รอบคือ เวลา 10.00 น. 11.00 น. และ 13.30 น. ทุกวันไม่มีวันหยุด และเพิ่มรอบบ่าย อีกสองรอบก่อนที่จะถึงเวลา การแสดงของช้าง เวลา 9.45 น.และเวลา 13.15 น. ชมช้างอาบน้ำ แล้วเดินพาเหรดเข้าสู่ลานการแสดง และบจะมีบริการนั่งช้างชมธรรมชาติ หมู่บ้านควาญช้างใน บริเวณศูนย์ฯ
ค่าเข้าชมสำหรับชาวไทยและชาวต่างชาติ
ผู้ใหญ่ 50 บาท เด็ก 20 บาท ส่วนช้างแท็กซี่ หรือบริการนั่งช้างชมธรรมชาติรอบๆ ศูนย์ฯ
เวลา 08.00-15.30 น. ทุกวัน
ระยะเวลานั่ง 15 นาที ผู้ใหญ่ 100 บาท/คน เด็ก 50 บาท/คน
ระยะเวลานั่ง 10 นาที ผู้ใหญ่ 50 บาท/คน เด็ก20 บาท/คน
ระยะเวลานั่ง 30 นาที 400 บาท/คน และ
ระยะเวลานั่ง 1 ชั่วโมง 800 บาท/คน
อำเภอเสริมงาม
ศูนย์ศิลปชีพแม่ต๋ำ
ตั้งอยู่ที่อำเภอเสริมงาม ห่างจากตัวเมืองประมาณ 30 กม. เป็นโครงการในพระราชดำริ ก่อสร้างขึ้นมาในปี พ.ศ.2527 โดยการจัดสร้างศูนย์ศิลปชีพขึ้นนั้นมีกิจกรรมหลักๆ 3 กิจกรรม คือ
กิจกรรมแรก คือ กิจกรรมปลูกป่า และป้องกันรักษาพันธุ์สัตว์ป่าในพื้นที่ รับผิดชอบ มีการปลูกป่าและมีการอนุรักษ์พันธุ์ไม้และการป้องกันไฟป่า การเพาะปลูกกล้าไม้ การลาดตระเวนป้องกันผู้ลักลอบตัดไม้ทำลายป่า รักษาพันธุ์สัตว์ป่า ปฏิบัติเป็นประจำ คือ เรื่องไม้ป่าต้องป้องให้ดี พยายามจะไม่มีไฟไหม้ในพื้นที่ป้องกันการล่าสัตว์ การตัดไม้ทำลายป่า
กิจกรรมที่ 2 คือ กิจกรรมด้านเกษตรกรรม มีแปลงสาธิตการเกษตรจะมีการ เพาะปลูก พวกส้ม ผัก แปลงสาธิตการเกษตร ให้ราษฎรได้นำไปดูเป็นตัวอย่าง แจกพันธุ์ข้าว ผัก ไก่ หมู ให้ชาวบ้านไปเลี้ยงเป็นการเสริมรายได้
กิจกรรมที่ 3 เกี่ยวกับเซรามิค เครื่องปั้นดินเผา ในพื้นที่นี้ก็มีทอผ้าทั้งผ้าฝ้ายและ ผ้าไหม แกะสลัก ปลูกหม่อนเลี้ยงไหม เมื่อผลิตภัณฑ์ต่างๆ สำเร็จเป็นรูปร่าง ก็จะนำผลิตภัณฑ์เหล่านี้มาจำหน่ายในราคาถูก เป็นรายได้เสริมอีกส่วนหนึ่งด้วย
อำเภอแม่เมาะ
สวนพฤกษชาติ
เหมืองลิกไนต์ อ. แม่เมาะ จ. ลำปาง เหมืองลิกไนต์ อยู่ในเขต อำเภอแม่เมาะไปตามถนนสายลำปาง-เด่นชัย (แพร่) เป็นระยะทาง 10 กิโลเมตร จากนั้นแยกซ้ายเข้าการไฟฟ้า ฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย (กฟผ.) เป็นระยะทางประมาณ 26 กิโลเมตรสามารถเช่ารถสองแถวซึ่ง จอดอยู่บริเวณตลาดบริบูรณ์ในตัวเมือง ใช้เวลาเดินทางประมาณ 30 นาที " ลิกไนต ์" เป็นถ่านหินประเภทหนึ่งที่มีการค้นพบในบริเวณนี้เมื่อปี พ.ศ. 2460 มีปริมาณถึง 630 ล้านตัน และมีอายุประมาณ 40 ล้านปี พื้นที่เหมือง ทั้งหมดเป็นของกรมป่าไม้ มีประมาณ 20,000 ไร ่สามารถใช้ได้อีกประมาณ 50 ปี บริเวณเหมืองมีโรงไฟฟ้าที่ใช้ถ่านหิน ชนิดนี้เป็นเชื้อเพลิง ตั้งอยู่หลายโรง ถึงแม้นักท่องเที่ยวจะไม่ได้รับอนุญาตให้ลงไป บริเวณขุดเจาะถ่านหินเพราะมีอันตรายจาก วัตถุระเบิดที่ใช้ทำเหมือง แต่กฟผ.ได้จัดทำจุดชมวิวสำหรับนักท่องเที่ยวซึ่งเป็นสวนหย่อม ตกแต่งปลูกไม้ดอกไม้ประดับต่าง ๆ ณ จุดนี้ซึ่งสามารถมองเห็นการทำงานของรถขุดตักแร่ซึ่งอยู่ห่างออกไปเบื้องล่างได้เป็นมุมกว้างในบริเวณเหมืองมีบ้านพัก รับรองของ กฟผ. สนามกอล์ฟและสโมสร สอบถามรายละเอียดได้ที่ ฝ่ายประชาสัมพันธ์ โรงไฟฟ้าแม่เมาะ โทร. 0-5425-2730-1 และ 0-5425-2724
ภูเขาไฟจำปาแดด
เป็นทะเลสาบที่มีขนาดพื้นที่ผิวน้ำประมาณ 12.30 ตารางกิโลเมตร และเป็นส่วนหนึ่งของอ่างเก็บน้ำแม่จาง มีทัศนีย ภาพสวยงามมาก รายล้อมด้วยป่าไม้และ ขุนเขา ขณะเดียวกันก็เป็นแหล่งเพาะพันธุ์ ปลาน้ำจืด และแหล่งอาหารของชุมชน อยู่ใน เขตพื้นที่ของบ้านนาสัก หมู่ที่ 4 ตำบลนาสัก มีระยะทางห่าง จากที่ว่าการอำเภอแม่เมาะ ประมาณ 40 กิโลเมตร มีการล่องแพชมป่าไม้ และเกาะต่าง ๆ นอกจากนี้ยังมี "ปลาหลาม" ซึ่งเป็นอาหารจานเด็ดจากร้านอาหารที่มีไว้ให้บริการ แก่ผู้ท่องเที่ยว ในราคาที่ย่อมเยา
ทุ่งบัวตอง
อยู่บนบริเวณที่ทิ้งดินด้านตะวันออกของบ่อเหมือง พื้นที่กว่า 500 ไร่ เกิดจากการนำดินในบ่อเหมือง มาทำเป็นภูเขาเทียมสูง จากระดับพื้นดินปกติ 200 เมตร ดอกบัวตอง จะบานสะพรั่ง เหลืองอร่ามสวยงาม สะดุดตา ช่วงเดือนพฤศจิกายน ถึงกลางเดือนธันวาคมของทุกปีและเป็นจุดชมวิว ทิวทัศน์ ที่มีความสูงอยู่ในระดับเทียบเท่าปล่องโรงไฟฟ้าแม่เมาะ สถานที่ชม ทิวทัศน์บริเวณรอบ ๆ กฟผ.แม่เมาะ และอำเภอแม่เมาะ อีกด้วย ในเวลาช่วงเช้าของฤดูหนาวจะมองเห็นทะเลหมอกปกคลุม ไปทั่วบริเวณ ซึ่งเป็นภาพที่ตื่นตาตื่นใจแก่นักท่องเที่ยวเป็นอย่างมาก
อำเภอเมืองปาน
อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน
เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่นิยมมากในจังหวัดลำปางมีพื้นที่รับผิดชอบทั้งหมด 480,000 ไร่ 786 ตาราง กิโลเมตร ครอบคลุม 4 อำเภอ คือ อำเภอเมืองปาน อำเภอเมือง อำเภอแจ้ห่ม อำเภอวังเหนือ จังหวัดลำปาง ในอุทยานเป็นธารน้ำร้อนน้ำแร่ธรรมชาติ และธารน้ำตกที่เย็นไหลบรรจบกัน และมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติและเดินลัดเลาะ เป็นน้ำตกแจ้ซ้อน ฯลฯ และจุดชมวิวธรรมชาติ และเทศกาล "ดอกเสี้ยว" (ดอกชงโคสีขาว) ที่บานสะพรั่งในฤดูหนาว ตลอดจนมีห้องอาบน้ำ แร่ และห้องพักไว้บริการให้กับ นักท่องเที่ยวด้วย
อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อนได้รับรางวัล “อุทยานแห่งชาติดีเด่นประจำปี 2543 ” ตามที่กรมป่าไม้ได้จัดงานวันสถาปนากรมป่าไม้ครบรอบ 104 ปี เมื่อวันที่ 18 กันยายน 2543 โดยได้จัดประกวดอุทยานแห่งชาติดีเด่นด้านการท่องเที่ยวประจำปี 2543
ประกาศเป็นอุทยานแห่งชาติ ลำดับที่ 58 ของประเทศไทย เมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม 2531
แหล่งท่องเที่ยวในอุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน
1. น้ำตกแจ้ซ้อน เป็นน้ำตกที่เกิดจากลำน้ำแม่มอนที่ไหลผ่านภูมิประเทศที่มี ความสูงต่างระดับกัน ตกลงมาเป็นชั้นๆ ในแต่ละชั้นจะมีแอ่งน้ำรองรับและมีความสวย งามแตกต่างกันออกไป มีเส้นทางรถยนต์ และทางเดินเท้าเข้าถึง ระยะทางประมาณ 1 กิโลเมตรจากที่ทำการอุทยานฯ มีทั้งหมด 6 ชั้น
2. เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ เพื่อช่วยให้นักท่องเที่ยวได้สัมผัสธรรมชาติ อย่างใกล้ชิด ตลอดจนให้เข้าถึงการดำรง ชีวิตของพืชและสัตว์ต่างๆ ที่อาศัยอยู่ ร่วมกันในป่าใหญ่ ทางอุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อนได้จัดทำเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ ขึ้นทั้งหมดรวม 3 เส้นทาง คือ
2.1 เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติน้ำตกแจ้ซ้อน
2.2 เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติน้ำตกแม่เปียก
2.3 เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติน้ำตกแม่ขุน – แม่มอน ในการศึกษาธรรมชาติในเส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติทั้ง 3 เส้นนี้ นักท่องเที่ยว สามารถเดินได้ด้วยตนเอง หรือติดต่อเจ้าหน้าที่สื่อความหมายของอุทยานแห่งชาติแจ้ ซ้อนได้
น้ำตกแม่เปียก เป็นน้ำตกที่สวยงามอีกแห่งหนึ่งต่อจากน้ำตกแจ้ซ้อน เข้าถึง โดยใช้เส้นทางเดินศึกษาธรรมชาติ ลัดเลาะไปตามลำน้ำแม่มอนที่มีน้ำไหลตลอดปี และ มีสภาพป่าอันอุดมสมบูรณ์ น้ำตกแม่เปียกมี 3 ชั้น ความสูงประมาณ 100 เมตร อยู่ ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 3 กิโลเมตร
น้ำตกแม่มอน เป็นน้ำตกที่มีน้ำไหลรุนแรงจากชะง่อนผาสูงลงสู่หุบเหวเบื้อง ล่าง การตกของน้ำจะตกลงมาเป็นชั้นๆ สวยงามแปลกตา บ่งบอกถึงความยิ่งใหญ่อลังการ ของสายน้ำ อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 5 กิโลเมตร ทางเข้าน้ำตกเป็นทาง ลูกรัง เดิมเป็นเส้นทางขนส่งแร่
น้ำตกแม่ขุน อยู่ใกล้กับน้ำตกแม่มอน มีลักษณะเป็นน้ำตกสายยาวที่ตกจาก หน้าผาสูงชันประมาณ 100 เมตร ไหลลงมาบรรจบกับน้ำตกแม่มอน
3. บ่อน้ำพุร้อน เป็นแหล่งน้ำพุร้อนที่สภาพการการเกิดทางธรณีวิทยาที่น่าสนใจ ครอบคลุมพื้นที่ประมาณ 3 ไร่ มีบ่อน้ำพุร้อน จำนวน 9 บ่อ ภายในพื้นที่มีโขดหิน น้อยใหญ่กระจัดกระจายอยู่ทั่วไป อุณหภูมิโดยเฉลี่ยของน้ำพุร้อนประมาณ 73 องศา เซลเซียส นักท่องเที่ยวนิยมนำไข่ไก่และไข่นกกระทามาแช่ สำหรับไข่ไก่แช่นาน ประมาณ 17 นาที ไข่แดงจะแข็งมีรสชาดมันอร่อย ไข่ขาวจะเหลวคล้ายไข่เต่า
4. ห้องอาบน้ำแร่ อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อนได้จัดสร้างห้องอาบน้ำแร่ไว้คอยบริการ นักท่องเที่ยว โดยมีการจัดการโครงสร้างทางสถาปัตยกรรมและภูมิทัศน์ที่สวยงาม กลม กลืนกับธรรมชาติ มี 3 ลักษณะ คือ ห้องอาบน้ำแร่แบบแช่ส่วนตัว จำนวน 41 ห้อง ห้องแช่รวม 1 ห้อง และสระน้ำแร่กลางแจ้ง 3 บ่อ ไว้บริการนักท่องเที่ยวทุกวัน อุณหภูมิของน้ำแร่ที่ใช้อาบประมาณ 39-42 องศาเซลเซียส โดยน้ำแร่ที่ใช้แช่อาบจะ ต่อท่อตรงมาจากบ่อพักน้ำแร่ลานน้ำพุร้อน ซึ่งสะอาดปลอดภัย การอาบน้ำแร่เป็นการ บำบัดความเมื่อยล้าของร่างกาย ทำให้รู้สึกสดชื่น ช่วยให้โลหิตไหลเวียนดี และยัง ช่วยรักษาโรคผิวหนังบางชนิดได้ เช่น กลาก เกลื้อน ผื่นคัน เป็นต้น นอกจากนี้ยัง มีนวดแผนโบราณไว้บริการสำหรับนักท่องเที่ยวที่สนใจอีกด้วย
อัตราค่าบริการ
1. ห้องอาบน้ำแร่แบบแช่ส่วนตัว ผู้ใหญ่ 50 บาท/คน เด็ก 20 บาท/คน
2. ห้องอาบน้ำแร่แบบแช่รวม ผู้ใหญ่ 20 บาท/คน เด็ก 10 บาท/คน
3. ห้องอาบน้ำแร่แบบสระกลางแจ้ง คนละ 10 บาท
5. ลานดอกเสี้ยว หมู่บ้านป่าเหมี้ยง บ้านป่าเหมี้ยงตั้งอยู่บนภูเขาสูงมีทรัพยากรธรรมชาติที่สมบูรณ์ มีอากาศหนาวเย็นตลอดปี ทำให้มีต้นชาชุกชุม ชาวบ้านแจ้ช้อนขึ้นไปอยู่อาศัยเป็นการถาวรและตั้งชื่อหมู่บ้านว่า "ป่าเหมี้ยง" ต.แจ้ซ้อน อ.เมืองปาน จ.ลำปาง จะมีดอกเสี้ยวบาน (ดอกชงโคสีขาว) เดือนกุมภาพันธ์ของทุกปี หรือเรียกว่า "กิ่วฝิ่น" ซึ่งบ้านป่าเหมี้ยงอยู่ในเขตวนอุทยานน้ำแร่ แจ้ซ้อน ห่างประมาณ 7 กิโลเมตร เส้นทางไปยังหมู่บ้านเป็นสันเขา มีต้นดอกเสี้ยวป่าออกตามธรรมชาติจำนวนมาก ซึ่งเป็นแห่งเดียว ในจังหวัดลำปาง ขณะนี้ได้ผลิตดอกบานสะพรั่งอย่างสวยงาม ปกติจะผลิตดอกในช่วงเดือน ม.ค- กพ.ของทุกปี จึงมีเทศกาลดอกเสี้ยวบานขึ้น ช่วงเดือนกุมภาพันธ์ และเส้นทางดังกล่าว สามารถเดินทางไปยัง อำเภอแม่ออน จังหวัดเชียงใหม่ได้
6. ถ้ำผางาม อยู่บริเวณหน่วยพิทักษ์อุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน ที่ จซ.2 (ผางาม) ห่างจากที่ว่าการอำเภอวังเหนือประมาณ 8 กิโลเมตร มีถ้ำที่สามารถเข้าไปศึกษาและ ท่องเที่ยวได้จำนวนหลายถ้ำ เช่น ถ้ำผางาม(ถ้ำหนานขัด) ถ้ำน้ำ ถ้ำหม้อ ถ้ำหลวง ถ้ำลูกเกาะ เป็นต้น หน่วยพิทักษ์ฯ ที่ จซ.2 อยู่ห่างจากที่ทำการอุทยานฯ ประมาณ 60 กิโลเมตร
7. จุดชมวิวดอยล้าน อยู่ระหว่างอุทยานแห่งชาติแจ้ซ้อน กับอุทยานแห่งชาติแม่ ตะไคร้ จ.เชียงใหม่ เป็นจุดชมวิวพระอาทิตย์ขึ้น และพระอาทิตย์ตกที่สวยงามมาก อากาศหนาว
ส่วนผสม
ส่วนผสม
1. จิน (Gin) 1 ออนซ์
1. วอดก้า (Vodka) ½ ออนซ์
Ø คนเบาๆเสิร์ฟพร้อมที่คน
ส่วนผสม
9.
John Collins (ใช้แก้วแบบ Collins/Long Drink)
ส่วนผสม
1. ตากีล่า (Tequila) 1 ออนซ์
1. ไอริส วิสกี้ Irish Whisky ½ ออนซ์
